Kolonializm mapa historii świata wyglądał zupełnie inaczej jeszcze 100 lat temu. W szczytowym okresie swej potęgi Francja kontrolowała ogromne połacie Afryki, Azji i obu Ameryk. Był to efekt wielowiekowej ekspansji, podbojów i walk o wpływy z innymi mocarstwami. W drugiej połowie XX wieku rozpoczął się proces stopniowego uwalniania kolonii spod francuskiego jarzma. Dziś pozostały po nim głównie ślady w postaci języka, kultury i struktur państwowych.
Kluczowe wnioski:- Francuski kolonializm objął niemal cały świat poza Europą i obu Amerykami.
- Podbój nowych ziem służył głównie ekspansji handlu i wzmocnieniu potęgi militarnej.
- Dekolonizacja nastąpiła po II wojnie światowej i trwała kilkanaście lat.
- Wpływy kulturowe, językowe i polityczne Francji nadal są widoczne w jej dawnych koloniach.
- Mapa byłych kolonii francuskich pokazuje ogrom ich imperium.
Kolonializm mapa: Afryka, Ameryki i Azja pod kontrolą: Afryka, Ameryki i Azja pod kontrolą
W szczytowym okresie swej potęgi Francja kontrolowała ogromne połacie Afryki, obu Ameryk oraz część Azji. Był to efekt wielowiekowej ekspansji, podbojów i walk o wpływy z innymi mocarstwami kolonialnymi.
Francuskie Kolonie we Francji rozciągały się na zachodnie i północne wybrzeża Afryki, od Maroka przez Algierię, Tunezję, aż po Egipt. Cała zachodnia Afryka była pod kontrolą Francji, od Senegalu i Gwinei, przez Wybrzeże Kości Słoniowej, Burkina Faso, Benin, aż po Gabon i Konga. Również Madagaskar i kilka wysp na Oceanie Indyjskim należało do Francuzów.
W Azji Francja zdobyła Indochiny, czyli dzisiejsze Wietnam, Kambodżę i Laos. Posiadała również kontrolę nad częścią Półwyspu Indyjskiego, między innymi nad Pondicherry.
We obu Amerykach Francuzi opanowali liczne wyspy na Karaibach, jak Gwadelupa, Martynika czy Saint-Martin oraz francuską Gwianę w Ameryce Południowej. W Kanadzie przez długi czas Quebec pozostawał kolonią francuską.
Motywacje podbojów kolonialnych
Głównym motywem Byłych kolonii francuskich i Dawnych kolonii francuskich była chęć poszerzenia rynków zbyty dla francuskich towarów oraz zapewnienie Francji dostępu do surowców z nowych ziem.
Kolonizacja służyła także wzmocnieniu potęgi militarnej Francji i powiększaniu jej prestiżu na arenie międzynarodowej. Nowe kolonie dawały jej przewagę nad rywalizującymi mocarstwami.
Terytoria zależne od Francji przez stulecia
Francuski kolonializm miał długą historię. Już w XVI wieku Francuzi założyli pierwsze kolonie w Ameryce Północnej i zaczęli zakładać faktorie handlowe w Afryce Zachodniej.
W kolejnych wiekach stopniowo poszerzali kontrolę nad nowymi terytoriami w Afryce, Azji i Ameryce. Szczyt ekspansji przypadł na II połowę XIX wieku, kiedy to Francja brała udział w wyścigu o podział Afryki z innymi mocarstwami europejskimi.
Przez ponad 300 lat Francuzi sprawowali kontrolę kolonialną nad wieloma ludami. Dopiero po II wojnie światowej nastąpiła fala niepodległościowa, która zakończyła francuski kolonializm.
Francuskie imperium kolonialne było drugim co do wielkości na świecie, ustępując pod tym względem jedynie imperium brytyjskiemu.
Walki niepodległościowe przeciw kolonizatorom
Choć Francja przez długi czas utrzymywała silną kontrolę nad kolonia, to jednak napotykała na opór ze strony ludności podbitych ziem. Walki niepodległościowe toczyły się z różnym natężeniem przez cały okres kolonialny.
Do największych konfliktów doszło:
- podczas wojny o niepodległość Algierii w latach 1954-1962,
- w trakcie I i II wojny indochińskiej, gdzie Wietnamczycy walczyli z francuskimi kolonistami w latach 1946-1954.
Powstania niepodległościowe miały też miejsce m.in. w Maroku, Tunezji, na Madagaskarze, w Gwinei i Kamerunie. Ostatecznie zakończyły one francuską dominację w tych regionach.
Dekolonizacja ziem francuskich po 1945 roku
Upadek francuskiego imperium kolonialnego rozpoczął się po II wojnie światowej. W obliczu rosnących nacjonalizmów lokalnych Francja musiała zweryfikować swoją dotychczasową politykę.
Proces odzyskiwania niepodległości przez byłe kolonie francuskie przebiegał etapami od lat 40. do 70. XX wieku. Najpierw niepodległość uzyskały kraje Bliskiego Wschodu i Indochiny, później Afryka Zachodnia i reszta Afryki.
| 1944 r. | Niepodległość Syrii i Libanu |
| 1956 r. | Niepodległość Maroka i Tunezji |
| 1960 r. | "Rok Afryki" - 12 nowych państw afrykańskich |
| 1962 r. | Niepodległość Algierii |
Ostatnią kolonią, która uzyskała niepodległość była Dżibuti w 1977 roku. Tym samym francuski kolonializm dobiegł końca.
Wpływy języka i kultury pozostały do dziś
Choć większość dawnych kolonii francuskich stała się niepodległymi państwami, to jednak Francja nadal wywiera na nie znaczący wpływ kulturowy i językowy.
W wielu krajach frankofońskich Afryki i Azji język francuski jest nadal powszechnie używany w administracji, szkolnictwie i życiu publicznym. Stanowi też często drugi język urzędowy obok lokalnych.
Silne są również związki gospodarcze i polityczne byłych kolonii z Francją. Widoczne są tu pokłosia blisko 200-letniej dominacji kolonialnej.
Podsumowanie
Francuskie imperium kolonialne obejmowało niemal cały świat poza Europą. Największe Kolonie we Francji znajdowały się w Afryce Północnej i Zachodniej, ale Francuzi kontrolowali też rozległe obszary w Azji i obu Amerykach. Było to możliwe dzięki wielowiekowej ekspansji i podbojom nowych ziem.
Dominacja Francji nad jej Francuskimi koloniami trwała od XVI aż do XX wieku. Jednak po 1945 roku rozpoczął się szybki proces dekolonizacji. W efekcie powstało kilkadziesiąt nowych, niepodległych państw - Byłych kolonii francuskich.
Mimo uzyskania niepodległości, Dawne kolonie francuskie nadal łączą silne związki z Francją. Widoczne jest to szczególnie w zakresie języka i kultury. W wielu byłych koloniach francuski pozostał drugim językiem urzędowym i jest powszechnie używany.
Mapa Byłych kolonii francuskich i zasięg dawnego imperium pokazują, jak potężne było to mocarstwo i jak wielki obszar świata znajdował się niegdyś pod francuską kontrolą.
Tagi
Udostępnij
